आपण आपल्या mahitia१.in च्या माध्यमातून वेगवेगळ्या विषयावर लेख घेऊन येत असतो तो लेखामागच्या हेतू फक्त एवढाच आहेत कि तुमच्या ज्ञानात भर पडावी व लेख आपल्या योगयोगी पाडावेत. आजच्या लेखाच्या माध्यमातून महात्मा गांधी जयंती Mahatma Gandhi Jayanti निमित्त त्यांच्या जीवनाच्या एका छोट्या घटनेवर प्रकाश टाकणार आहोत. हि घटना छोटी जरी असली तरीही त्या घटनेने बापूच्या संबंध आयुष्यावर परिणाम त्या एका घटनेने केला. त्यांच्या जीवनात आमूलाग्र बदल झाला. चला तर मग महात्मा गांधींनी मीठ खाणे कायमचे का सोडले या विषयी सविस्तर माहिती जाणून घेऊ.
Mahatma Gandhi Jayanti महात्मा गांधींनी मीठ खाणे कायमचे का सोडले
महात्मा गांधी जयंती Mahatma Gandhi Jayanti निमित्त , बापू यांचे संबंध जीवन अतिशय पराक्रमाचे आहे पण जेव्हा बापू शाळेत शिकायला होते तेव्हा ते एवढे हुशार विध्यार्थी नव्हते मॅट्रिकपर्यंत अभ्यासात फारच कमकुवत होते. मॅट्रिकच्या परीक्षेत त्यांना केवळ ३९ टक्के गुण मिळवून पास केली . इतर गोष्टींमध्येही तो सामान्य मुलाप्रमाणे होते . उदाहरणार्थ, अंधाराला घाबरणारा, साप आणि भूतांवर विश्वास ठेवणारा. चंद्रकांत वानखेडे यांनी राधाकृष्ण प्रकाशनाने प्रकाशित केलेल्या त्यांच्या ‘गांधी का मरत नाही’ या पुस्तकात गांधीजींच्या जीवनाशी निगडित रंजक कथा लिहिल्या आहेत. एकदा हायस्कूल शिकत असताना एक ब्रिटिश अधिकारी गांधींच्या शाळेत चौकशीसाठी आला. त्यांनी विद्यार्थ्यांना प्रश्न सोडवण्यासाठी दिले. गांधी त्या प्रश्नाचे चुकीचे उत्तर लिहीत होते. त्याच्या शिक्षिकेची नजर त्याच्यावर पडल्यावर त्याने समोर बसलेल्या मुलाच्या कॉपीवरून त्याला हातवारे केले. मोहनदास यांनी त्याकडे दुर्लक्ष केले. शिक्षकांना वाटले की कदाचित मोहनदासला माझे हावभाव समजले नसतील, म्हणून त्यांनी पाय घासून पुन्हा हातवारे केले. थेट शिक्षकाने सांगूनही गांधी कॉपी करायला तयार नव्हते.
बॅरिस्टरशिपनंतर निराशेचा काळ
१८६९ मध्ये गुजरात मध्ये जन्मलेले मोहनदास करमचंद गांधी त्यांच्या २२व्या वर्षी बॅरिस्टर म्हणून भारतात परत आले. त्यानंतर त्यांनी मुंबईत वकिलीसाठी अर्ज केला. पण सरावासाठी त्याला खूप संघर्ष करावा लागला.पुढील सुमारे दोन वर्षांनी ते राजकोटला परत गेले. तिथेही अपयश आले. वानखेडे लिहितात की, थकल्यावर बॅरिस्टर गांधी कागदपत्रे लिहिण्यासारखे हलके आणि द्वितीय श्रेणीचे काम करू लागले. पण हे काम करावेसे वाटले नव्हते . निराश होऊन ते शाळेतील शिक्षक पदासाठी अर्ज करतात,तो त्यांचा अर्ज पण शाळेने स्वीकारला नाही. आता त्यांना वाटू लागले की भारतात त्यांच्यासाठी सर्व दरवाजे बंद झाले आहेत. त्यामुळे ते गहन चिंतेत बुडाले होते.
एक पत्र आफ्रिकेतून
महात्मा गांधी जयंती Mahatma Gandhi Jayant निमित्त आपण या लेखातून महात्मा गांधी यांनीमीठ खाणे कायमचे का सोडले याविषयी माहिती पाहत आहोत जेव्हा बापू यांच्या आयुष्यातील निराशेच्या या काळात 1893 मध्ये दक्षिण आफ्रिकेच्या एका पत्राने त्यांना आशा दिली. त्यांना हे पत्र पोरबंदरच्या मेमन पिढीच्या ‘दादा अब्दुल्ला अँड कंपनी’कडून मिळाले होते. त्यात गांधींना विचारण्यात आले की ते दक्षिण आफ्रिकेत येण्यास तयार आहेत का? दादा अब्दुल्ला आणि कंपनीचे एक प्रकरण न्यायालयात प्रलंबित होते. त्यातही गोऱ्या वकिलाला इंग्रजीशिवाय दुसरी भाषा येत नव्हती आणि दादा अब्दुल्ला आणि कंपनीला त्यांची भाषा कळत नव्हती. गांधींनी वकिलापेक्षा अनुवादक आणि दुभाषी म्हणून काम करावे अशी कंपनीची अपेक्षा होती. म्हणजे पुन्हा द्वितीय श्रेणीची नोकरी. पण गांधीजी लगेच हो म्हणाले. आणि तात्काळ जाण्यास तयार झाले.
मी मीठ खाणे कायमचे का सोडले?
महात्मा गांधींच्या पत्नी कस्तुरबा गांधी एकदा आजारी पडल्या. डॉक्टरांनी कस्तुरबा यांच्या आजारपणामुळे मीठ खाण्यास मनाई केली. कस्तुरबांनी डॉक्टरांच्या सल्ल्याकडे दुर्लक्ष केले. त्यांना वाटले की जेवणात मीठ नसेल तर काय उपयोग? डॉक्टरांनी तिला खूप समजावले, पण कस्तुरबा ते मानायला तयार नव्हत्या. अशा परिस्थितीत महात्मा गांधी तिला समजवण्याचा प्रयत्न करतात पण कस्तुरबा संतापतात. ऐकायला तयार नव्हत्या
ती म्हणते की ‘इतरांना असं सांगणं खूप सोपं आहे…’. त्याच क्षणी गांधींनी आपल्या जेवणात मीठ घालणे बंद करण्याचा निर्णय घेतला. नंतर, कस्तुरबा, गांधींच्या या निर्णयासाठी स्वतःला दोषी मानून, माफी मागतात आणि गांधींना आपला निर्णय मागे घेण्यास प्रवृत्त करतात. पण आपल्या निर्णयावर ठाम राहिले. त्यानंतर त्यांनी मीठ खान सोडून दिले. पण त्याच माणसांनी मीठ साठी खूप मोठे आंदोलन उभे केले. त्याला आपण मिठाचा सत्याग्रह म्हणून ओळखतो. त्याविषयी दुसऱ्या लेखात.
चंद्रकांत वानखडे लिखित गांधी का मरत नाही पुस्तक महात्मा गांधी विषयी असेच अनेक किस्से सांगितले आहेत. पुस्तकात मधील सारांश – 2 ऑक्टोबर 2019 रोजी गांधी जन्माला 150 वर्ष पूर्ण झाली. गांधींच्या मृत्यूलाही 70 वर्षे होऊन गेली, तरीही गांधी अजूनही जिवंत आहेत असं वाटत राहतं. गांधींच्या मृत्यूनंतर विनोबांना विचारलं गेलं, ‘गांधींच्या मृत्यूची बातमी ऐकून सर्वांत प्रथम कोणता विचार तुमच्या मनात आला?’ त्यावर उत्तर देताना विनोबा म्हणाले, “माझ्या मनाला असेच वाटले की गांधीजींचा मृत्यू झालाच नाही आणि आजपर्यंत माझ्या मनात हाच विचार आहे की ते जिवंत आहेत. सज्जनांचा कधी मृत्यू होत नाही, ते सदाचे जिवंत असतात आणि दुर्जन कधी जिवंत असतच नाहीत, ते फक्त कल्पनेच्या जगात जगत असतात.’’ म्हणूनच मग प्रश्न पडतो, ‘गांधी का मरत नाही’ Book name – Gandhi Ka Marat Nahi – chandrakant wankhade पुस्तकाचे नाव – गांधी का मरत नाही – चंद्रकांत वानखडे
हे पुस्तक विकत घ्यायचे असेल तर लिंक Gandhi Ka Marat Nahi गांधी का मरत नाही
या लेखमधून Mahitia1.in टीमच्या लेखनातून Mahatma Gandhi Jayanti महात्मा गांधींनी मीठ खाणे कायमचे का सोडले व आवश्यक लिंक विषयी माहिती देण्याचा पर्यन्त केला आहे तुम्हाला व्यतिरिक्त अजून काही माहिती हवी असल्यास तुम्ही आम्हाला कमेन्ट करून कळवू शकता व अश्याच अभ्यासपूर्ण महितीसाठी तुम्ही आमच्या What’s App group – शासकीय नोकरी & योजना ग्रुप – ( क्लिक करून ) जॉइन करू शकता. त्या ग्रुप च्या माध्यमातून आम्ही अश्याच नोकरी , शिक्षण, शासकीय योजना आणि सर्वांसाठी आरोग्य विषयावर लेख घेऊन येत असतो.
हे हि वाचा
- दादासाहेब फाळके पुरस्कार इतिहास व यादी ,Dadasaheb Phalke Award History and List of honour
- bharat ratna award भारत रत्न इतिहास,मिळणारे लाभ व सुविधा आणि प्राप्तकर्त्यांची यादी …..
- Mother Name Mandatory in Maharashtra आईचं नाव बंधनकारक आता सगळी कागदपत्र नव्याने काढावे लागणार..
- पंतप्रधान पदाची निवड कशी केल्या जाते आणि भारताचे सर्व पंतप्रधानाची यादी कालखंडानुसार
- काय आहे ७३ वी घटनादुरुस्ती
