शेती हा भारतीय अर्थव्यवस्थेचा कणा आहे, आणि शेतकऱ्यांची प्रगती म्हणजेच देशाची प्रगती. शेतकऱ्यांना आधुनिक तंत्रज्ञान, मार्गदर्शन आणि आवश्यक संसाधने उपलब्ध करून देण्यासाठी सरकारने अनेक उपक्रम राबवले आहेत. यापैकीच एक महत्त्वपूर्ण योजना म्हणजे ऍटमा योजना (ATMA Yojana). ही योजना शेतकऱ्यांच्या कौशल्यवृद्धीसाठी आणि शेतीतील आधुनिक पद्धतींचा प्रसार करण्यासाठी प्रभावी ठरली आहे. शेतकऱ्यांच्या आर्थिक स्थितीत सुधारणा करण्यासाठी आणि त्यांना स्वयंपूर्ण बनवण्यासाठी ही योजना एक महत्त्वाची भूमिका बजावत आहे.
आत्मा योजना (ATMA Yojana) म्हणजे काय?
ऍटमा योजना (ATMA – Agricultural Technology Management Agency) ही शेती क्षेत्रातील आधुनिकता, तांत्रिक प्रगती आणि शेतकऱ्यांना सक्षम बनवण्यासाठी केंद्र सरकारद्वारे राबवलेली एक महत्त्वाची योजना आहे.
या योजनेचा मुख्य उद्देश म्हणजे शेतकऱ्यांना नवे तंत्रज्ञान, तांत्रिक ज्ञान, आणि शेतीसाठी उपयुक्त उपाययोजना उपलब्ध करून देणे. ही योजना शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढवणे, शेतीतील आव्हाने सोडवणे आणि त्यांना आर्थिकदृष्ट्या स्वयंपूर्ण बनवण्यावर लक्ष केंद्रित करते.
ही योजना स्थानिक पातळीपासून (ग्रामपातळी) जिल्हास्तरापर्यंत राबवली जाते आणि शेतकऱ्यांना गटांमध्ये काम करण्यासाठी प्रोत्साहित करते. 2005-06 साली ही योजना सुरू झाली, आणि ती राष्ट्रीय कृषी विस्तार योजनेचा (NATEM) एक भाग आहे.
आत्मा योजना (ATMA Yojana) योजनेची वैशिष्ट्ये:
ऍटमा योजनेच्या वैशिष्ट्यांमुळे शेतकऱ्यांना अनेक फायदे मिळतात. काही महत्त्वाचे मुद्दे खालीलप्रमाणे आहेत:
i) शेतकरी गट तयार करणे: ग्रामपातळीवर शेतकऱ्यांचे गट तयार करून त्यांना संघटित केले जाते. या गटामध्ये शेतकऱ्यांना त्यांच्या गरजेनुसार प्रशिक्षण आणि मार्गदर्शन दिले जाते.
ii) प्रशिक्षण शिबिरे: आधुनिक तंत्रज्ञान कसे वापरायचे, शेतीतून अधिक उत्पादन कसे मिळवायचे याबद्दल विशेष प्रशिक्षण दिले जाते.गटांना त्यांच्या विशिष्ट पिकांसाठी लागणारे कौशल्य शिकवले जाते.
iii) तांत्रिक सहाय्य: कोणत्या जमिनीत कोणती पिके योग्य आहेत? खतांचा योग्य वापर कसा करावा? पाणी व्यवस्थापन आणि ठिबक सिंचनाचा वापर यासाठी सल्ला दिला जातो.
iv) शेतीतील नाविन्यपूर्ण पद्धती: जैविक शेती, सेंद्रिय शेती आणि जलसंधारणासाठी नवीन तंत्रज्ञानाचा प्रचार केला जातो. शेतीतील कीडनाशके आणि यंत्रसामग्रीचा योग्य उपयोग शिकवला जातो.
v) बाजारपेठेपर्यंत जोडणी: शेतकऱ्यांना त्यांच्या उत्पादनासाठी चांगल्या बाजारपेठा मिळवून देणे, त्यांना ग्राहकांशी जोडणे आणि शेतीमालाचा योग्य दर मिळवून देणे.
vi) अनुदान आणि आर्थिक सहाय्य: शेतकऱ्यांना आधुनिक यंत्रसामग्री खरेदीसाठी अनुदान दिले जाते. योजनेत सहभागी होण्यासाठी विविध आर्थिक सहाय्य उपलब्ध आहे.
आत्मा योजना (ATMA Yojana) योजनेचे कार्य:
ऍटमा योजना शेतकऱ्यांच्या गरजांनुसार ग्रामपातळीपासून जिल्हास्तरापर्यंत कार्य करते. तिच्या कामाचे स्वरूप खालीलप्रमाणे आहे:
i) गावपातळीवर कार्य:
- शेतकरी गट तयार करणे: गावातील शेतकऱ्यांचे गट तयार करून त्यांना त्यांच्या शेतीसाठी लागणारे तांत्रिक मार्गदर्शन दिले जाते.
- प्रशिक्षण कार्यक्रम: गटांना शेतीतील पद्धती सुधारण्यासाठी आणि अधिक उत्पादनासाठी तांत्रिक कौशल्य शिकवले जाते.
ii) तालुकास्तरावर कार्य:
- कृषी सल्लागार मंडळ: तालुकास्तरावर कृषी तज्ञ, अधिकारी, आणि शेतकरी प्रतिनिधी एकत्र येऊन शेतकऱ्यांच्या समस्यांवर उपाय काढतात.
- कार्यशाळा आणि प्रदर्शन: तालुक्यात शेतकऱ्यांसाठी विशेष प्रदर्शन आयोजित करून त्यांना नवीन तंत्रज्ञानाची ओळख करून दिली जाते.
iii) जिल्हास्तरावर कार्य:
- ऍटमा एजन्सीची स्थापना: जिल्हास्तरावर शेतकऱ्यांच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी विशेष एजन्सी कार्य करते.
- शेतीच्या योजना तयार करणे: शेतकऱ्यांच्या गरजेनुसार विशेष योजना आखून त्यांची अंमलबजावणी केली जाते.
- मार्केट लिंकेज: जिल्ह्यातील बाजारपेठा आणि शेतकऱ्यांना जोडणे, त्यांची उत्पादने विकण्यासाठी सहकार्य करणे.
आत्मा योजना (ATMA Yojana) योजनेचा फायदा कोणाला होतो?
ऍटमा योजना सर्वसामान्य शेतकऱ्यांना केंद्रस्थानी ठेवून राबवली जाते. योजनेचा फायदा खालील गटांना विशेषतः होतो:
- लहान जमिनी असलेल्या शेतकऱ्यांना शेतीतील आधुनिक पद्धती शिकण्यासाठी आणि कमी खर्चात जास्त उत्पादन मिळवण्यासाठी मदत होते.
- ज्यांना तांत्रिक ज्ञान हवे आहे किंवा नवीन तंत्रज्ञान वापरून उत्पादन वाढवायचे आहे, अशा शेतकऱ्यांसाठी ही योजना उपयुक्त आहे.
- महिलांना शेतीत नवनवीन तंत्रज्ञान शिकण्यासाठी विशेष प्रशिक्षण दिले जाते. महिला बचत गट देखील या योजनेत सहभागी होऊ शकतात.
- सामाजिकदृष्ट्या दुर्बल गटांतील शेतकऱ्यांसाठी प्रोत्साहनपर कार्यक्रम आणि आर्थिक सहाय्य दिले जाते.
- शेतकरी गट आणि सहकारी संस्थांना शेतीच्या सुधारित पद्धतींचा प्रसार करण्यासाठी मदत होते.
आत्मा योजना योजनेअंतर्गत मिळणाऱ्या सेवांचा लाभ कसा घ्यावा?
ऍटमा योजनेच्या लाभांचा उपयोग करण्यासाठी शेतकऱ्यांनी खालील पद्धतींचा अवलंब करावा:
- संबंधित जिल्हा किंवा तालुक्याच्या कृषी कार्यालयात भेट देऊन योजनेची माहिती घ्या.
- स्थानिक कृषी सहाय्यक किंवा कृषी अधिकारी यांच्याशी संपर्क साधा.
- गावपातळीवर शेतकऱ्यांचे गट तयार केले जातात. या गटात सहभागी झाल्यास प्रशिक्षण, मार्गदर्शन, आणि इतर सेवांचा लाभ घेता येतो.
- ऍटमा योजनेअंतर्गत वेळोवेळी प्रशिक्षण शिबिरे, कार्यशाळा आणि प्रदर्शन आयोजित केली जातात. यामध्ये सहभागी होऊन शेतीतील नवीन तंत्रज्ञान आणि पद्धती शिकता येतात.
- ऍटमा योजनेच्या जिल्हास्तरीय उपक्रमांमध्ये सहभागी होऊन अधिकाधिक फायदे मिळवा.
- आधुनिक शेतीसाठी आवश्यक साधने, तंत्रज्ञान, आणि मार्गदर्शन यासाठी या कार्यक्रमाचा लाभ घ्या.
- शेतकऱ्यांना योजनेअंतर्गत मिळणाऱ्या अनुदानासाठी अर्ज करणे आवश्यक आहे. यासाठी संबंधित कृषी विभागामध्ये अर्ज सादर करा.
- आधुनिक यंत्रसामग्री खरेदीसाठी दिल्या जाणाऱ्या आर्थिक मदतीचा लाभ घ्या.
- केंद्र सरकार आणि कृषी विभागाच्या वेबसाइटवर योजनेची माहिती उपलब्ध आहे. शेतकऱ्यांनी ऑनलाइन अर्जासाठी या प्लॅटफॉर्मचा वापर करावा.
आत्मा योजना योजनेत सहभागी होण्यासाठी ऑनलाइन अर्ज प्रक्रिया:
ऑनलाइन अर्ज प्रक्रिया वेगळी आणि सोपी आहे, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना घरबसल्या अर्ज करणे सोपे होते.
i) अर्ज करण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे:
- शेतकऱ्याचा आधार कार्ड
- जमिनीच्या मालकीचे प्रमाणपत्र
- पिकांच्या प्रकाराची माहिती
- कृषी प्रमाणपत्र (ज्या शेतकऱ्यांसाठी आवश्यक असेल)
- बँक खाते तपशील
- कृषी विभागाच्या अधिकृत वेबसाइटवर जा:
सर्व संबंधित माहिती आणि अर्ज पोर्टल कृषी विभागाच्या अधिकृत वेबसाइटवर उपलब्ध असतो. यासाठी संबंधित राज्य सरकारची कृषी विभागाची वेबसाइट शोधून ती उघडा. - ऑनलाइन अर्ज भरणे:
वेबसाईटवर अर्ज संबंधित लिंक मिळाल्यावर त्या लिंकवर क्लिक करा. यानंतर तुमच्या शेतकऱ्याच्या तपशीलासह आवश्यक माहिती भरावी लागेल. यात शेतकऱ्याचे नाव, पत्ता, शेताची माहिती, पिकांचा प्रकार, आणि इतर आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करणे आवश्यक आहे. - पावती मिळवणे:
अर्ज सादर केल्यानंतर तुम्हाला एक पावती मिळेल, जी अर्जाच्या प्रक्रियेच्या स्थितीचा ट्रॅक ठेवण्यासाठी उपयोगी आहे. यानंतर संबंधित कृषी विभाग कागदपत्रांची पडताळणी करतो.
ऍटमा योजनेसाठी अर्ज करण्यासाठी संबंधित अधिकृत वेबसाइट राज्याच्या कृषी विभागाच्या पोर्टलवर उपलब्ध असते. सामान्यत: प्रत्येक राज्य सरकारकडे वेगवेगळी वेबसाईट्स असतात. उदाहरणार्थ
| केंद्र सरकारची कृषी वेबसाईट | Click Here |
| महाराष्ट्र राज्य | Click Here |
| उत्तर प्रदेश | Click Here |
| मध्य प्रदेश | Click Here |
| शासकीय नोकरी आणि योजना ग्रुप | Click Here |
शेतकऱ्यांना त्यांच्यापासून संबंधित राज्य कृषी विभागाच्या वेबसाइटवर जाऊन अधिक माहिती मिळवता येते आणि अर्ज प्रक्रिया देखील समजून घेता येते.
आत्मा योजना सहभागी होण्यासाठी ऑफलाइन अर्ज प्रक्रिया:
अर्ज ऑफलाइन करण्याची प्रक्रिया देखील खूप साधी आहे. जे शेतकरी ऑनलाइन अर्ज करण्यास अडचणीत असतात किंवा ज्यांना इंटरनेटचा प्रवेश नाही, त्यांच्यासाठी ही पद्धत उपयुक्त ठरते.
- नजदीकी कृषी कार्यालयात अर्ज करा: शेतकऱ्यांना त्यांच्या स्थानिक जिल्हा किंवा तालुक्याच्या कृषी कार्यालयात अर्ज सादर करावा लागतो. कृषी कार्यालयामध्ये अर्ज फॉर्म उपलब्ध असतात, जे भरून त्यात आवश्यक कागदपत्रे जोडून सादर करावीत.
- कृषी अधिकारी आणि सहाय्यकांची मदत घ्या: अर्ज प्रक्रिया समजून घेण्यासाठी, शेतकऱ्यांना स्थानिक कृषी अधिकारी किंवा सहाय्यकांची मदत घेता येते. यामुळे ते सर्व कागदपत्रे योग्य रीतीने भरण्यासाठी मार्गदर्शन करू शकतात.
- अर्ज दाखल करा आणि पावती घ्या: अर्ज सादर केल्यानंतर शेतकऱ्यांना अर्ज दाखल करण्याची पावती मिळते. यानंतर संबंधित कृषी विभाग अर्जाच्या सत्यापित कागदपत्रांची पडताळणी करतो.
या लेखाद्वारे Mahitia1.in टीमने ” आत्मा योजना (ATMA Yojana) देत आहे, आधुनिक शेतीसाठी आवश्यक साधने, तंत्रज्ञान, आणि मार्गदर्शन! ” याविषयी सविस्तर माहिती दिली आहे. यासंबंधी अधिक माहिती हवी असल्यास कमेंटद्वारे आमच्याशी संपर्क साधा. अशाच उपयुक्त माहितींसाठी आमच्या WhatsApp ग्रुप (शासकीय नोकरी आणि योजना ग्रुप) ला जॉइन करा. येथे तुम्हाला नोकरी, शिक्षण, शासकीय योजना, व आरोग्यविषयक माहिती मिळेल. लिंकवर क्लिक करून जॉइन करा.
हे हि वाचा !
आदिवासी विकास विभाग भरती मुदतवाढ 2024 सरळ सेवा भरती तयारी करणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी सुवर्ण संधी
