मासिक पाळी लवकर येण्यासाठी घरगुती उपाय कोणते ?

मासिक पाळी हा महिलांच्या शारीरिक स्वास्थ्याचा एक महत्त्वपूर्ण भाग आहे. हे एक नैसर्गिक आणि नियमित प्रक्रिया आहे, ज्यामुळे शरीरातील हार्मोन्स संतुलित राहतात. नियमित मासिक पाळी स्त्रियांच्या आरोग्याचे संकेत देणारी आहे आणि त्यामुळे त्यांची प्रजनन प्रणाली व्यवस्थित कार्य करते. मासिक पाळी नियमित असणे हे महिलांच्या संपूर्ण शारीरिक आणि मानसिक आरोग्यासाठी आवश्यक आहे. यामुळे शरीरात आवश्यक पोषक द्रव्ये आणि हार्मोनल समतोल राखण्यास मदत होते, तसेच पचन प्रणालीवरही सकारात्मक परिणाम होतो.

मासिक पाळी उशिराने येण्याची सामान्य कारणे

मासिक पाळी उशिरा येण्याची कारणे अनेक असू शकतात, जसे की,

• जीवनशैलीतील बदल,
• ताणतणाव, आहारातील पोषक तत्वांची कमतरता,
• वजनात अचानक वाढ किंवा घट
• , हार्मोनल असंतुलन,
• आणि थायरॉईड

समस्यांमुळेही पाळी अनियमित होऊ शकते. अनेकदा स्थूलता किंवा जास्त व्यायाम करणे यामुळेही मासिक पाळीच्या वेळेत बदल होऊ शकतो. काही वेळा मानसिक ताणतणाव आणि अस्वास्थ्यकारी जीवनशैलीमुळेही मासिक पाळी उशिरा येऊ शकते.

2. मासिक पाळी लवकर येण्यासाठी घरगुती उपाय

1. गूळ आणि तिळाचे मिश्रण:  गूळ आणि तिळामध्ये पोषक तत्वांचा भरपूर साठा असतो, ज्यामुळे रक्ताभिसरण वाढते आणि शरीर उबदार राहते. गूळ शरीरातील आवश्यक लोहाचे प्रमाण वाढवतो, तर तीळ हार्मोन्स संतुलित ठेवण्यासाठी मदत करतो. मासिक पाळी लवकर येण्यासाठी गूळ आणि तिळाचे मिश्रण नियमित सेवन करणे फायदेशीर ठरते. हे मिश्रण पाळीच्या आधी काही दिवस खाल्ल्यास लवकर परिणाम दिसू शकतो.

2. अदरकाचा काढा: अदरकात नैसर्गिक उष्णता असते, ज्यामुळे मासिक पाळीच्या प्रक्रियेला चालना मिळते. अदरकाचा काढा तयार करण्यासाठी, एक कप पाण्यात थोडासा अदरक टाकून 5-10 मिनिटे उकळावे आणि गाळून त्यात मध मिसळून सेवन करावे. अदरकाचा काढा पिण्यामुळे पोटदुखीही कमी होते आणि मासिक पाळी लवकर येण्यास मदत होते.

3. हळदीचे दूध: हळदीत असलेले औषधी गुणधर्म रक्त प्रवाहाला चालना देतात. रोज रात्री झोपताना गरम दुधात एक चमचा हळद टाकून पिण्यामुळे मासिक पाळी लवकर येण्यास मदत मिळते. हळदीचे दूध हार्मोन्स संतुलित ठेवते आणि शरीराला आवश्यक उष्णता पुरवते, ज्यामुळे मासिक पाळी नियमित राहण्यास मदत होते.

4. गरम पाणी पिणे: रोज सकाळी आणि संध्याकाळी गरम पाणी पिणे पचनशक्ती वाढवण्यास मदत करते. गरम पाणी पोटातील मसल्स शिथिल करते, ज्यामुळे रक्ताभिसरण सुधारते. त्यामुळे मासिक पाळीच्या वेळी पोटदुखी कमी होते आणि पाळी नियमित होण्यासाठीही मदत मिळते.

5. काळे तिळ आणि गूळ: काळे तिळ आणि गूळ हे एकत्र करून खाल्ल्यास शरीरातील उष्णता वाढते, ज्यामुळे मासिक पाळी लवकर येते. यात असलेल्या लोह, कॅल्शियम आणि इतर पोषक घटकांनी शरीर मजबूत होते. पाळी नियमित ठेवण्यासाठी हे मिश्रण मासिक पाळीच्या आधी काही दिवस सेवन करणे फायदेशीर ठरते.

6. गाजराचा रस: गाजरातील बीटा-कॅरोटीन आणि इतर पोषक घटक मासिक पाळी नियमित करण्यात मदत करतात. रोज गाजराचा ताजा रस पिण्यामुळे पाळी लवकर येण्यास मदत मिळते. गाजरात असलेले पोषक घटक हार्मोन्स संतुलित ठेवतात, ज्यामुळे मासिक पाळीची वेळ नियमित राहते.

3. पाळी नियमित ठेवण्यासाठी योग आणि व्यायाम

पाळी नियमित ठेवणे आणि लवकर येण्यासाठी योग आणि व्यायाम अत्यंत उपयुक्त ठरतात. हे केवळ पेल्विक भागातील रक्ताभिसरण सुधारण्यासाठी मदत करत नाहीत, तर संपूर्ण शरीराचे स्वास्थ्य देखील सुधारतात. खालील योगासने आणि व्यायाम पाळी नियमित ठेवण्यासाठी अत्यंत फायदेशीर आहेत:

1. विशेष योगासने:

भुजंगासन (Cobra Pose) – भुजंगासन पेल्विक क्षेत्रातील रक्ताभिसरण वाढवण्यासाठी उपयुक्त आहे. यामध्ये, झोपल्यावर हातांच्या सहाय्याने वरील शरीर उचलले जाते, ज्यामुळे पाठीचे स्नायू मजबूत होतात आणि पेल्विक भागातील रक्तप्रवाह सुधारतो.

जानुशीर्षासन (Head-to-Knee Forward Bend)- या आसनामध्ये, पाय समोर ठेवून पुढे झुकले जाते. यामुळे पेल्विक क्षेत्रातील स्नायू शिथिल होतात आणि रक्ताभिसरण सुधारते. नियमित सराव केल्यास पाळी लवकर येण्यासाठी मदत होते.

बद्धकोणासन (Bound Angle Pose)- बद्धकोणासन करताना पायांना एकत्र करून अंगाला शिथिल ठेवले जाते. यामुळे पेल्विक क्षेत्रातील रक्तप्रवाह सुधारतो. हा आसन ताण कमी करण्यास देखील मदत करतो आणि हार्मोन्स संतुलित ठेवतो.

2. पेल्विक भागातील रक्तप्रवाह सुधारण्यासाठी सोपे व्यायाम:

स्क्वॅट्स (Squats)- स्क्वॅट्स एक उत्तम व्यायाम आहे जो पेल्विक क्षेत्रातील रक्ताभिसरण सुधारतो. यामुळे स्नायू मजबूत होतात आणि पोटातील रक्तप्रवाह सुधारतो. हे नियमितपणे केल्यास मासिक पाळी नियमित ठेवण्यासाठी फायदेशीर ठरते.

पेल्विक टिल्ट्स (Pelvic Tilts)- पेल्विक टिल्ट्स हा व्यायाम पेल्विक भागातील स्नायूंची ताकद वाढवतो. या व्यायामामध्ये, पाठीवर झोपून पेल्विक भाग वर उचलला जातो, ज्यामुळे रक्तप्रवाह सुधारतो आणि पोटातील स्नायू मजबूत होतात.

लेग रेजेस (Leg Raises)- लेग रेजेस हा व्यायाम पेल्विक क्षेत्रातील स्नायूंची ताण कमी करण्यात मदत करतो. यामध्ये, पाठीवर झोपून पाय उंच उचलले जातात. या व्यायामामुळे पेल्विक भागात रक्ताभिसरण वाढते.योग आणि व्यायाम पाळी नियमित ठेवण्यास आणि लवकर येण्यासाठी अत्यंत उपयुक्त आहेत. यामुळे शरीरातील हार्मोन्स संतुलित राहण्यास मदत होते, ताण कमी होतो, आणि संपूर्ण आरोग्य सुधारते. नियमितपणे या आसनांचे आणि व्यायामांचे पालन करून, महिलांनी त्यांच्या मासिक पाळीच्या चक्राला नियमित ठेवता येईल.

4. संतुलित आहाराचे काय महत्त्व आहे.

संतुलित आहार प्रत्येकाच्या आरोग्यासाठी अत्यंत महत्त्वाचा असतो, विशेषतः महिलांसाठी, कारण मासिक पाळीच्या अनियमिततेवर संतुलित आहाराचा थेट परिणाम होतो. योग्य आहारामुळे शरीरातील हार्मोन्स संतुलित राहतात, ज्यामुळे पाळी नियमित येणे सुनिश्चित होते. संतुलित आहारातील सर्व पोषण घटकांमुळे शरीरातील सर्व कार्ये सुरळीत चालतात.

पोषक आहारात समाविष्ट करावयाचे घटक:

1. प्रथिने (Proteins): मास, दूध, अंडी, आणि डाळींमध्ये प्रथिनांचा समावेश असतो. प्रथिने शरीराच्या ऊर्जेसाठी आवश्यक असतात आणि हार्मोन्सच्या संतुलनात मदत करतात.
2. कार्बोहायड्रेट्स (Carbohydrates): भाजीपाला, फळे, धान्ये यामध्ये नैसर्गिक साखर आणि फायबर असतो, जो ऊर्जेसाठी आवश्यक आहे.
3. फॅट्स (Fats): ओमेगा-3 फॅटी आम्ल, ज्यामुळे हार्मोन्स संतुलित राहतात, हे मच्छी, अक्रोड, आणि फ्लॅक्सड बीजांमध्ये आढळतात.
4. विटामिन्स आणि खनिजे (Vitamins and Minerals): अन्नामध्ये विविध रंगांच्या फळे आणि भाज्या यांचा समावेश करा, कारण यामध्ये आवश्यक पोषक तत्वे असतात जसे की आयरन, कॅल्शियम, आणि व्हिटॅमिन डी.

जीवनशैलीत आवश्यक बदल आणि त्याचे परिणाम:

1. ताण कमी करणे: ताणामुळे हार्मोन्स असंतुलित होऊ शकतात. ध्यान, प्राणायाम किंवा योगासनांद्वारे ताण कमी करणे आवश्यक आहे.
2. सक्रिय जीवनशैली: नियमित व्यायामामुळे पेल्विक क्षेत्रातील रक्तप्रवाह सुधारतो. यामुळे पाळी नियमित येण्यास मदत होते.
3. नियमित झोप: शारीरिक आणि मानसिक स्वास्थ्यासाठी झोप अत्यंत महत्त्वाची आहे. कमीत कमी 7-8 तासांची झोप घेतल्याने हार्मोन्स संतुलित राहतात.

5. डॉक्टरांचा सल्ला घेणे का आवश्यक आहे?

घरगुती उपायांनी फरक न पडल्यास वैद्यकीय सल्ला घेणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. मासिक पाळीच्या अनियमिततेसाठी काही गंभीर वैद्यकीय कारणे असू शकतात, ज्यामुळे डॉक्टरांशी संपर्क साधणे आवश्यक आहे.कारण वैद्यकीय सल्ला घेतल्यास अनियमित पाळीच्या मूळ कारणांचा जलद शोध घेता येतो म्हणजेच लवकर निदान होते.डॉक्टर योग्य उपचार योजना तयार करतात, जसे की हार्मोनल थेरपी किंवा अन्य वैद्यकीय उपाय.

मासिक पाळीच्या अनियमिततेसाठी संभाव्य वैद्यकीय कारणे हे असू शकतात!

1. PCOS (Polycystic Ovary Syndrome): या परिस्थितीत अंडाणूची निर्मिती अनियमित होते, ज्यामुळे पाळीच्या चक्रात बदल होतो.
2. थायरॉइड विकार: थायरॉइड ग्रंथीच्या कार्यात अडथळा असल्यास मासिक पाळीवर प्रभाव पडू शकतो.
3. गर्भधारणेची समस्या: गर्भधारणेसाठी खोटी माहिती किंवा हार्मोनल बदल यामुळे पाळीवर परिणाम होऊ शकतो.
4. भावनिक ताण: दीर्घकालीन ताणामुळे शारीरिक आणि मानसिक स्वास्थ्यावर परिणाम होतो, ज्यामुळे पाळी अनियमित होते.
5. भूक कमी करणे: अत्यधिक कमी वजन किंवा अनियमित आहारामुळे मासिक पाळी थांबू शकते.

मासिक पाळी नियमित ठेवण्यासाठी योग्य आहार, व्यायाम, आणि ताण कमी करणे अत्यंत आवश्यक आहे. परंतु, कोणत्याही गंभीर समस्यांसाठी डॉक्टरांचा सल्ला घेणे अत्यंत आवश्यक आहे.

या लेखमधून Mahitia1.in टीमच्या लेखनातून मासिक पाळी लवकर येण्यासाठी घरगुती उपाय कोणते व आवश्यक लिंक विषयी माहिती देण्याचा पर्यन्त केला आहे तुम्हाला व्यतिरिक्त अजून काही माहिती हवी असल्यास तुम्ही आम्हाला कमेन्ट करून कळवू शकता व अश्याच अभ्यासपूर्ण महितीसाठी तुम्ही आमच्या What’s App group – शासकीय नोकरी & योजना ग्रुप – ( क्लिक करून ) जॉइन करू शकता. त्या ग्रुप च्या माध्यमातून आम्ही अश्याच नोकरी , शिक्षण, शासकीय योजना आणि सर्वांसाठी आरोग्य विषयावर लेख घेऊन येत असतो.

हे हि वाचा !

• महिलांनी निरोगी राहणीसाठी कराव्यात ह्या चार गोष्टी.
• तुम्हाला अनेमिया मुळे होणारे नुकसान माहिती आहेत का ? कारणे, लक्षणे ,दुष्परिणाम आणि उपाययोजना वाचा पूर्ण माहिती
• शेतकरी बांधवानो आजच करा अर्ज मुख्यमंत्री सौर कृषी पंप योजनेला आणि मिळवा 95% अनुदान आणि इतर हि अनेक फायदे…