आधार कार्ड आणि राशन कार्ड हे दोन महत्त्वाचे दस्तऐवज आहेत, ज्यामुळे सरकारी योजना आणि सेवांचा लाभ घेता येतो. अनेकदा सरकारी योजनांचा लाभ घेण्यासाठी आधार कार्ड आणि राशन कार्ड जोडणे आवश्यक असते. या लेखात आपण आधार कार्ड राशन कार्डशी कसे जोडावे, त्यासाठी कोणती कागदपत्रे आवश्यक आहेत, आणि या प्रक्रियेतील टप्प्यांची माहिती घेणार आहोत.
आधार कार्ड आणि राशन कार्ड जोडण्याची आवश्यकता का आहे?
राशन कार्ड हे एक महत्त्वाचे दस्तऐवज आहे, ज्याद्वारे कमी उत्पन्न गटातील कुटुंबांना अन्नधान्य आणि अन्य वस्तूंची उपलब्धता कमी किमतीत होते. सरकारने आधार कार्ड राशन कार्डशी जोडण्याचे धोरण लागू केले आहे, ज्यामुळे लाभार्थ्यांच्या ओळख पटवणे सोपे होते आणि फसवणूक टाळता येते. आधार कार्ड जोडल्याने सरकारी योजनांचा लाभ योग्य लाभार्थ्यांपर्यंत पोहोचतो.
आधार-राशन कार्ड लिंकिंगचे फायदे:
आधार कार्ड राशन कार्डशी जोडणे हे अनेक कारणांमुळे उपयुक्त ठरते. यामुळे सरकारी योजनांचा लाभ अधिक प्रभावीपणे आणि पारदर्शकतेने मिळू शकतो. येथे आधार-राशन कार्ड लिंकिंगचे काही महत्त्वाचे फायदे दिले आहेत:
1. फसवणूक टाळणे: आधार कार्डशी राशन कार्ड जोडल्याने बनावट कार्ड आणि बनावट लाभार्थ्यांद्वारे होणारी फसवणूक टाळता येते. आधार कार्ड हा प्रत्येक नागरिकाचा अद्वितीय ओळख पुरावा आहे. त्यामुळे एकच व्यक्ती एकाहून अधिक राशन कार्डाचा गैरवापर करू शकत नाही. यामुळे सरकारी योजनेचा लाभ योग्य आणि प्रामाणिक लाभार्थ्यांपर्यंत पोहोचतो.
2 सुलभता आणि पारदर्शकता: आधार-राशन कार्ड लिंकिंग प्रक्रियेमुळे सुलभता वाढते. लाभार्थ्यांची ओळख पडताळण्यासाठी आधारचा वापर केल्यामुळे योग्य लाभार्थ्यांना त्यांचा लाभ मिळतो. यामुळे सरकारी योजना अधिक पारदर्शक होतात आणि लोकांचा सरकारवर विश्वास वाढतो.
3. सरकारी योजनांचा योग्य लाभ: आधार-राशन कार्ड लिंकिंगमुळे गरीब आणि गरजू लोकांना त्यांच्या हक्काचे अनाज आणि इतर वस्तू मिळवणे सोपे होते. सरकारी योजनांचा लाभ त्वरित आणि योग्य पद्धतीने लाभार्थ्यांपर्यंत पोहोचतो. यामुळे गरीब आणि गरजू कुटुंबांना आर्थिक मदत होते.
4. डिजिटल भारताच्या दिशेने एक पाऊल: आधार-राशन कार्ड लिंकिंग हा ‘डिजिटल इंडिया’ अभियानाचा एक महत्त्वाचा भाग आहे. या प्रक्रियेमुळे नागरिकांची ओळख डिजिटल पद्धतीने पडताळली जाऊ शकते, ज्यामुळे डेटा व्यवस्थापन अधिक सुलभ आणि सुरक्षित होते. यामुळे सरकारी सेवा अधिक गतीमान आणि सोयीस्कर होतात.
5. वितरण व्यवस्थेतील सुधारणा: आधार कार्डाशी राशन कार्ड जोडल्याने सार्वजनिक वितरण व्यवस्थेत (PDS) सुधारणा होते. आधार लिंकिंगमुळे वितरण केंद्रे आणि लाभार्थ्यांची माहिती ऑनलाइन प्रणालीद्वारे जोडली जाते, ज्यामुळे अनाज आणि अन्य वस्तूंचे वितरण अधिक सुव्यवस्थित आणि नीटनेटके होते.
6. अनियमितता कमी करणे: आधार-राशन कार्ड लिंकिंगमुळे अनेक प्रकारच्या अनियमितता कमी करता येतात. जसे की, गुपचूपपणे एकच कुटुंब किंवा व्यक्ती एकाहून अधिक राशन कार्डाचा वापर करणे. यामुळे सरकारी यंत्रणा प्रभावीपणे काम करू शकते आणि गरजू कुटुंबांना योग्य लाभ मिळतो.
7. लाभार्थ्यांच्या माहितीचा एकत्रित डेटाबेस: आधार कार्ड लिंकिंगमुळे सरकारकडे लाभार्थ्यांची माहिती असलेल्या एकत्रित डेटाबेसची निर्मिती होते. यामुळे आवश्यक वेळेस माहिती प्राप्त करणे सोपे होते, आणि वेगवेगळ्या योजनांचा लाभ देण्यासाठी ही माहिती वापरता येते.
आधार कार्ड आणि राशन कार्ड जोडण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे:
- आधार कार्ड: प्रत्येक कुटुंब सदस्याचे वैध आधार कार्ड.
- राशन कार्ड: वर्तमान काळातील सक्रिय राशन कार्ड.
- कुटुंब प्रमुखाचे छायाचित्र: रंगीत पासपोर्ट आकारातील फोटो.
- ओळख पुरावा (Identity Proof): मतदार ओळखपत्र, पॅन कार्ड, किंवा अन्य वैध ओळखपत्र.
- निवास पुरावा (Address Proof): वीज बील, पाणी बिल, टेलिफोन बिल, इत्यादी.
आधार कार्ड,राशन कार्डशी जोडण्याची ऑनलाईन पद्धती:
आधार कार्ड आणि राशन कार्ड जोडण्यासाठी दोन मुख्य पद्धती आहेत: ऑनलाइन आणि ऑफलाइन. चला, या प्रक्रियेबद्दल अधिक माहिती जाणून घेऊया.
- आपल्या राज्याच्या सार्वजनिक वितरण व्यवस्थेच्या (PDS) अधिकृत संकेतस्थळावर जा. तुम्हाला Google मध्ये “PDS (for maharashtra) (आपल्या राज्याचे नाव) पोर्टल” असे शोधून संकेतस्थळ मिळेल.
- संकेतस्थळावर लॉगिन करा. जर तुम्ही प्रथमच वापरकर्ता असाल, तर तुम्हाला नवीन खाती तयार करावे लागेल.
- “आधार कार्ड लिंकिंग”, “राशन कार्ड आधार जोडणी”, किंवा तत्सम काही पर्याय शोधा.
- त्यानंतर माहिती टाका जसे कि, राशन कार्ड क्रमांक,आधार क्रमांक, कुटुंब प्रमुखाचे नाव आणि अन्य सदस्यांचे आधार क्रमांक
- तुम्हाला काही आवश्यक कागदपत्रांची स्कॅन केलेली प्रत अपलोड करावी लागेल जसे की राशन कार्ड आणि आधार कार्ड.
- तुमच्या आधारशी संलग्न मोबाइल क्रमांक प्रविष्ट करा.
- प्रविष्ट केलेल्या मोबाइल क्रमांकावर एक OTP (वन-टाइम पासवर्ड) पाठवला जाईल.
- मिळालेला OTP प्रविष्ट करा आणि “सबमिट” बटणावर क्लिक करा. यामुळे तुमची माहिती सत्यापित होईल.
- सर्व तपशील भरून आणि योग्य माहिती देऊन, फॉर्म सबमिट करा.
- काही दिवसांनी तुमच्या अर्जाची स्थिती तपासण्यासाठी पुन्हा संकेतस्थळाला भेट द्या. तुम्हाला “आधार-राशन कार्ड लिंकिंग स्थिती” किंवा “अर्ज स्थिती तपासा” हा पर्याय दिसेल.
- तुमच्या अर्जाची प्रक्रिया यशस्वी झाल्यावर तुम्हाला पुष्टीकरण संदेश मिळेल. तसेच, तुम्ही राशन कार्डावरून आधार कार्ड लिंकिंग स्थिती देखील तपासू शकता. ऑनलाइन पद्धतीमुळे प्रक्रिया जलद, पारदर्शक, आणि सुरक्षित होते. या पद्धतीने, तुम्ही घरबसल्या सहजपणे आधार कार्ड आणि राशन कार्ड जोडू शकता.
आधार कार्ड,राशन कार्डशी जोडण्याची ऑफलाइन पद्धती:
ऑफलाइन पद्धती वापरून आधार कार्ड राशन कार्डशी जोडणे ही प्रक्रिया सर्वांसाठी सोपी आणि सहज आहे, विशेषत: ज्यांच्याकडे इंटरनेट सुविधांचा अभाव आहे किंवा ज्यांना ऑनलाइन प्रक्रिया समजण्यात अडचणी येतात. ऑफलाइन पद्धतीने आधार कार्ड राशन कार्डशी जोडण्यासाठी, खालील प्रक्रिया अनुसरण करा:
- तुमच्या नजीकच्या सरकारी राशन दुकानाचे ठिकाण शोधा. तुम्ही तुमच्या गावातील किंवा शहरी भागातील सर्वाधिक जवळच्या सार्वजनिक वितरण केंद्रावर देखील जाऊ शकता.
- राशन दुकान किंवा सरकारी केंद्रात जाण्यापूर्वी, सर्व आवश्यक कागदपत्रांची तयारी करा: प्रत्येक कुटुंब सदस्याचे आधार कार्ड, विद्यमान राशन कार्ड, कुटुंब प्रमुखाचे छायाचित्र (पासपोर्ट आकार), ओळख पुरावा आणि निवास पुरावा (मतदार ओळखपत्र, पॅन कार्ड, वीज बिल, पाणी बिल, इत्यादी).
- राशन दुकान किंवा सरकारी केंद्रावर उपलब्ध असलेल्या “आधार-राशन कार्ड जोडणी” अर्ज भरा. हा अर्ज भरताना कुटुंब प्रमुखाचे नाव, राशन कार्ड क्रमांक, आधार क्रमांक, पत्ता, इत्यादी माहिती अचूकपणे भरा.
- अर्ज भरल्यानंतर आणि आवश्यक कागदपत्रे जोडल्यानंतर, हे सर्व सरकारी अधिकाऱ्यांकडे द्या. अधिकाऱ्यांकडून दस्तऐवजांची तपासणी केली जाईल.
- अधिकारी तुमच्या कागदपत्रांची पडताळणी करतील आणि त्यानुसार माहिती प्रणालीमध्ये माहिती नोंदवतील. काही प्रकरणांमध्ये, तुमच्या बोटांचे ठसे किंवा डोळ्यांची स्कॅनिंगची प्रक्रिया केली जाऊ शकते.
- अधिकृत कर्मचारी सर्व तपशील सहीत असल्याची खात्री केल्यानंतर, आधार कार्ड आणि राशन कार्ड जोडणीची प्रक्रिया सुरू केली जाईल.
- प्रक्रिया पूर्ण झाल्यानंतर, तुम्हाला एसएमएस किंवा इतर माध्यमातून पुष्टीकरण सूचना मिळेल. या सूचनेद्वारे तुम्हाला आधार कार्ड आणि राशन कार्ड जोडणी प्रक्रिया यशस्वी झाली असल्याचे कळवले जाईल.
- प्रक्रिया पूर्ण होण्यासाठी काही दिवस लागू शकतात. तुम्ही तुमच्या राशन दुकानाला जाऊन किंवा संबंधित कार्यालयात जाऊन अर्जाची स्थिती तपासू शकता.
- एकदा प्रक्रिया पूर्ण झाल्यावर, तुम्हाला तुमच्या राशन कार्डवर आधार कार्ड जोडणीबाबतची स्थिती मिळेल.ऑफलाइन पद्धतीतून आधार कार्ड राशन कार्डशी जोडणे हे सोपे असून त्यासाठी कधीही राशन दुकानाला किंवा सरकारी केंद्राला भेट देऊन प्रक्रिया पूर्ण केली जाऊ शकते. ही पद्धत विशेषतः ग्रामीण भागातील लोकांसाठी उपयुक्त आहे.
या लेखमधून Mahitia1.in टीमच्या लेखनातून आधार कार्ड आणि राशन कार्ड ऑनलाईन कसे जोडावे ? व आवश्यक लिंक विषयी माहिती देण्याचा पर्यन्त केला आहे तुम्हाला या व्यतिरिक्त अजून काही माहिती हवी असल्यास तुम्ही आम्हाला कमेन्ट करून कळवू शकता व अश्याच अभ्यासपूर्ण महितीसाठी तुम्ही आमच्या What’s App group – शासकीय नोकरी & योजना ग्रुप – ( लिंक वर क्लिक करून ) जॉइन करू शकता. ग्रुप च्या माध्यमातून आम्ही अश्याच नोकरी, शिक्षण, शासकीय योजना आणि सर्वांसाठी आरोग्य विषयावर लेख घेऊन येत असतो.
