APAAR id creation: भारत सरकारने आता शाळेत जाणाऱ्या प्रत्येक विद्यार्थी ऑनलाईन नोंदणी करून APAAR id creation करणे बंधनकारक केले आहे. ह्या अपार आयडी चे महत्व काय आहे , अपार आयडी काढायला कोणकोणते कागदपत्रे आवश्यक आहे. अपार आयडी करण्यामागे सरकारचे काय उद्दिष्टये आहे . अपार आयडीचे फायदे काय आहेत या विषयी माहिती देणारा लेख.
APAAR id creation
भारत सरकारने राष्ट्रीय शिक्षण धोरण 2020 अंतर्गत सुरू केलेली APAAR (Automated Permanent Academic Account Registry) योजना ही देशातील विद्यार्थ्यांसाठी एक महत्त्वपूर्ण डिजिटल उपक्रम आहे. या योजनेअंतर्गत विद्यार्थी आयुष्यभरासाठी एक अद्वितीय शैक्षणिक ओळख क्रमांक म्हणजेच Academic Bank Account (ABA ID) प्राप्त करतात. हे ओळखपत्र त्यांच्या सर्व शैक्षणिक नोंदींचे एकत्रित संकलन करते आणि भविष्यातील शिक्षण किंवा रोजगारासाठी उपयुक्त ठरते.
APAAR आयडी म्हणजे काय?
APAAR ID हा प्रत्येक विद्यार्थ्याचा कायमस्वरूपी डिजिटल ओळख क्रमांक आहे. शाळा, महाविद्यालय किंवा विद्यापीठ स्तरावर विद्यार्थी नोंदणी करताना या क्रमांकाद्वारे त्यांची सर्व शैक्षणिक माहिती राष्ट्रीय डेटाबेसमध्ये सुरक्षित ठेवली जाते. या क्रमांकाद्वारे विद्यार्थ्यांचे गुणपत्रक, प्रमाणपत्रे, प्रवेश, परीक्षा निकाल आणि कोर्स ट्रान्सफर यांसारख्या नोंदी एकत्रित स्वरूपात उपलब्ध राहतात.
APAAR आयडी निर्मितीची प्रक्रिया
- Digilocker खाते तयार करणे: विद्यार्थ्याने सर्वप्रथम Digilocker मध्ये खाते निर्माण करावे. यासाठी Aadhaar क्रमांक आणि मोबाईल क्रमांक आवश्यक असतो.
- APAAR पोर्टलवर लॉगिन: Government of India’s APAAR Portal वर जाऊन विद्यार्थी किंवा संस्था login करू शकतात.
- शैक्षणिक संस्था सत्यापन: संबंधित शाळा किंवा महाविद्यालय विद्यार्थींची माहिती तपासून पुष्टी करते.
- ID निर्माण: सत्यापन पूर्ण झाल्यानंतर विद्यार्थ्याला एक अद्वितीय APAAR ID दिला जातो जो आजीवन वैध राहतो.
हा क्रमांक विद्यार्थीच्या DigiLocker खात्यात दाखविला जातो आणि तो शिक्षण संस्थांमधील स्थानांतरणासाठी उपयोगी पडतो.
APAAR आयडीचे उद्दिष्ट
- विद्यार्थ्यांच्या शैक्षणिक नोंदींचे केंद्रीकरण
- दस्तऐवजांची डिजिटल साठवण
- संस्थांमधील सुलभ माहिती हस्तांतरण
- शासकीय योजना व शिष्यवृत्तींसाठी एकत्रित डेटाबेस तयार करणे
- भविष्यातील नोकरीसाठी अधिकृत प्रमाणपत्रांची खात्रीशीर पडताळणी
APAAR आयडीचे फायदे
- एकात्मिक ओळख: विद्यार्थ्याला प्राथमिकपासून उच्च शिक्षणापर्यंत एकच क्रमांक वापरावा लागतो.
- डिजिटल रेकॉर्ड: सर्व प्रमाणपत्रे सुरक्षित डिजिटल स्वरूपात उपलब्ध राहतात, त्यामुळे दस्तऐवज हरवण्याची भीती संपते.
- गुणपत्रक हस्तांतरण सुलभ: एका संस्थेतून दुसऱ्या संस्थेत गेले तरी नोंदी सहज उपलब्ध राहतात.
- शासकीय लाभांची सोपी उपलब्धता: विद्यार्थ्यांचे शैक्षणिक डेटा National Academic Depository शी जोडला जातो, ज्यायोगे शासकीय योजना जलदगतीने लागू होतात.
- भविष्यातील संधी: परदेशी शिक्षण, नोकरी व संशोधनासाठी सत्यापित शैक्षणिक डेटा उपयोगी ठरतो.
शैक्षणिक संस्थांची भूमिका
शाळा व महाविद्यालयांनी विद्यार्थ्यांची माहिती योग्य पद्धतीने पोर्टलवर अपलोड करणे अत्यंत गरजेचे आहे. प्रशासनाच्या निर्देशानुसार संबंधित संस्था APAAR ID mapping साठी विद्यार्थ्यांची Aadhaar पडताळणी करून त्यांचे रेकॉर्ड तयार करतात. एकदा माहिती तयार झाल्यानंतर ती ABC portal वरून केंद्रीकृत डेटाबेसमध्ये साठवली जाते.
सुरक्षेचे उपाय
APAAR ID यांच्या माध्यमातून विद्यार्थ्यांच्या वैयक्तिक माहितीची सुरक्षा अत्याधुनिक तंत्रज्ञानाद्वारे केली जाते. सरकारने Data Privacy & Protection Norms नुसार माहिती सुरक्षित ठेवण्याची हमी दिली आहे. प्रत्येक विद्यार्थ्याची माहिती फक्त त्यांच्या परवानगीनेच वापरली जाऊ शकते.
निष्कर्ष
APAAR ID हा विद्यार्थ्यांच्या शैक्षणिक प्रवासातील एक नवा डिजिटल क्रांतिकारी टप्पा आहे. भविष्यात शिक्षण क्षेत्रातील सर्व प्रक्रिया — प्रवेश, परीक्षा, निकाल, प्रमाणपत्र वितरण इत्यादी — पूर्णपणे ऑनलाईन आणि पारदर्शक बनवण्यासाठी ही प्रणाली महत्त्वाची भूमिका बजावेल. प्रत्येक विद्यार्थ्याने आपला APAAR ID तयार करून शिक्षणातील डिजिटायझेशन मोहिमेला हातभार लावावा.
या लेखाच्या माध्यमातून Mahitia1.in टीमने आता प्रत्येक शाळेतील विद्यार्थ्यांची अपार आयडी काढणे बंधनकारक झाले आहे? APAAR id creation व आवश्यक लिंक विषयी माहिती देण्याचा पर्यन्त केला आहे तुम्हाला या व्यतिरिक्त अजून काही माहिती हवी असल्यास तुम्ही आम्हाला कमेन्ट करून कळवू शकता व अश्याच अभ्यासपूर्ण महितीसाठी तुम्ही आमच्या What’s App group- शासकीय नोकरी & योजना ग्रुप – (लिंकवर क्लिक करून) जॉइन करू शकता. ग्रुप च्या माध्यमातून आम्ही अश्याच नोकरी, शिक्षण, शासकीय योजना आणि सर्वांसाठी आरोग्य विषयावर लेख घेऊन येत असतो.
