मॅरेज सर्टिफिकेट हे एक अधिकृत दस्तऐवज आहे जो दोन व्यक्तींच्या विवाहाची अधिकृत नोंद करते. हे प्रमाणपत्र कायदेशीरदृष्ट्या विवाहाची ओळख पटवते आणि विविध सरकारी व खाजगी कामांसाठी आवश्यक असते. उदाहरणार्थ, नवरा-नवरीचा नातेवाईकाचा पुरावा म्हणून, पासपोर्ट, व्हिसा, किंवा बँक खाते उघडताना, तसेच नोकरीच्या ठिकाणी विविध लाभ मिळवण्यासाठी विवाह प्रमाणपत्र आवश्यक असते. हे प्रमाणपत्र स्थानिक नगरपालिका किंवा ग्रामपंचायत कार्यालयातून नोंदणी करून मिळवता येते. विवाह प्रमाणपत्राच्या नोंदणीसाठी अर्ज, दोघांचे आधार कार्ड, वयाची सिद्धता करणारा दस्तऐवज, आणि विवाहाच्या फोटोसह दोन साक्षीदारांची सही आवश्यक असते.
मॅरेज सर्टिफिकेटची आवश्यकता कधी असते ?
- सरकारी ओळख: विवाह प्रमाणपत्र हे एक महत्त्वाचे दस्तऐवज आहे जो नवरा-नवरीच्या संबंधाची अधिकृत नोंद करते आणि विविध सरकारी ओळखपत्रांच्या बाबतीत आवश्यक असते.
- पासपोर्ट आणि व्हिसा अर्ज: अनेक देशांमध्ये पासपोर्ट आणि व्हिसा अर्ज करताना विवाह प्रमाणपत्र आवश्यक असते, विशेषतः जर पती-पत्नी एकत्र प्रवास करत असतील तर.
- बँकिंग आणि आर्थिक व्यवहार: संयुक्त बँक खाती उघडण्यासाठी, लॉकरसाठी अर्ज करताना, किंवा विविध आर्थिक व्यवहारांसाठी विवाह प्रमाणपत्र आवश्यक असते.
- वारसा आणि संपत्तीचे हक्क: संपत्ती, वारसा, आणि मृत्यूपत्रांच्या बाबतीत पती-पत्नीच्या हक्कांची ओळख पटवण्यासाठी विवाह प्रमाणपत्र महत्त्वाचे असते.
- विमा आणि आरोग्य लाभ: पती-पत्नीच्या नावे विमा पॉलिसी घेताना किंवा आरोग्य लाभांसाठी अर्ज करताना विवाह प्रमाणपत्र आवश्यक असते.
- नोकरीच्या ठिकाणी लाभ: काही नोकरीच्या ठिकाणी, विशेषतः सरकारी किंवा कॉर्पोरेट क्षेत्रात, पती-पत्नीला मिळणाऱ्या विविध लाभांसाठी विवाह प्रमाणपत्र आवश्यक असते.
- विदेशात स्थलांतर: काही देशांमध्ये स्थायी निवासी (Permanent Residency) किंवा नागरिकत्वासाठी अर्ज करताना विवाह प्रमाणपत्राची मागणी केली जाते.या सर्व परिस्थितींमध्ये विवाह प्रमाणपत्र एक आवश्यक आणि महत्त्वाचा दस्तऐवज म्हणून वापरला जातो.
मॅरेज सर्टिफिकेट नोंदणीसाठी आवश्यक कागदपत्रे?
- वधू आणि वराचे आधार कार्ड: दोघांचेही आधार कार्ड, ज्यावर तुमची पूर्ण माहिती आणि पत्ता आहे.
२. जन्मतारीखाचा पुरावा – जन्म प्रमाणपत्र/ शाळा सोडल्याचा दाखला/पासपोर्ट
३. पत्त्याचा पुरावा- रहिवासी पुरावा/ रहिवासी प्रमाणपत्र
४. विवाहाचा पुरावा- विवाहाचे फोटो/ विवाहाचे निमंत्रण पत्रिका
५. साक्षीदारांची कागदपत्रे- साक्षीदारांच्या ओळखपत्राची प्रत (आधार कार्ड, पासपोर्ट, मतदान ओळखपत्र).
साक्षीदारांची सही-साक्षीदारांनी दिलेली लेखी मान्यता (Affidavit), ज्या मध्ये त्यांनी विवाहाची साक्ष दिली आहे.
६. विवाहाचा दाखला (अधिकृत पुरावा)
- विवाह नोंदणी प्रमाणपत्र: जर तुम्ही आधीच धार्मिक किंवा सामाजिक विवाह नोंदणी केली असेल तर त्याचा पुरावा.
- फोटोग्राफ्स: पासपोर्ट साईज फोटोग्राफ्स (वधू आणि वराचे).
- अर्ज फॉर्म: विवाह प्रमाणपत्रासाठी आवश्यक अर्ज, जो तुम्ही नोंदणी कार्यालयातून मिळवू शकता किंवा ऑनलाइन डाऊनलोड करू शकता.
८. शुल्क पावती
- फी भरण्याची पावती: अर्ज फॉर्म सबमिट करताना नोंदणी शुल्काची पावती.
- सर्व कागदपत्रांच्या झेरॉक्स प्रती तयार ठेवा आणि ओरिजिनल कागदपत्रे घेऊन जा.
- फोटो आणि साक्षीदारांची माहिती नेमकी आणि स्पष्ट ठेवावी.
- विवाहाच्या फोटोग्राफ्समध्ये विवाहाच्या विधींचे स्पष्ट चित्र असावे.
यादीत दिलेली कागदपत्रे स्थानिक नियमांनुसार थोडीफार वेगळी असू शकतात, त्यामुळे अर्ज करण्यापूर्वी तुमच्या स्थानिक नोंदणी कार्यालयाशी संपर्क साधून नक्की कागदपत्रांची खात्री करून घ्या.
मॅरेज सर्टिफिकेट ऑनलाईन कसे काढावे ?
- वेबसाईटला भेट द्या: तुम्हाला तुमच्या राज्याच्या किंवा शहराच्या नगरपालिका किंवा ग्रामपंचायतच्या अधिकृत वेबसाईटवर जावे लागेल. उदाहरणार्थ, महाराष्ट्रात मुंबईत असाल तर मुंबई महानगरपालिकेच्या वेबसाईटला भेट द्या.
- नोंदणी करा: वेबसाईटवर नवीन वापरकर्ता म्हणून नोंदणी करा. तुमची वैयक्तिक माहिती, ईमेल आयडी आणि मोबाईल नंबर यांचा उपयोग करून नोंदणी करा. तुम्हाला एक यूजरनेम आणि पासवर्ड मिळेल.
- लॉगिन करा: यूजरनेम आणि पासवर्ड वापरून वेबसाईटवर लॉगिन करा.
- अर्ज फॉर्म भरा: “विवाह प्रमाणपत्रासाठी अर्ज” असा एक फॉर्म असेल, तो भरा. या फॉर्ममध्ये तुमची आणि तुमच्या जोडीदाराची सर्व माहिती योग्यरीत्या भरा, जसे की नाव, पत्ता, जन्मतारीख, आणि विवाहाची तारीख.
- दस्तऐवज अपलोड करा: आवश्यक दस्तऐवज स्कॅन करून अपलोड करा. यात तुमचे आधार कार्ड, वयाची प्रमाणपत्र, विवाहाच्या फोटो आणि साक्षीदारांची माहिती यांचा समावेश असेल.
- फी भरा: अर्ज सबमिट करण्यापूर्वी आवश्यक फी ऑनलाइन भरावी लागेल.
- अर्ज सबमिट करा: सर्व माहिती व दस्तऐवज नीट तपासून घेऊन अर्ज सबमिट करा.
- अपॉइंटमेंट घ्या: काही ठिकाणी तुम्हाला विवाह प्रमाणपत्र मिळवण्यासाठी ऑफलाइन अपॉइंटमेंट घ्यावी लागते. तुम्ही नोंदणी कार्यालयात जाऊन तिथे आवश्यक दस्तऐवज सादर करावे लागतील.
- प्रमाणपत्र प्राप्त करा: प्रक्रिया पूर्ण झाल्यावर तुम्हाला तुमचे विवाह प्रमाणपत्र ऑनलाइन डाऊनलोड करण्याचा पर्याय असेल किंवा ते तुम्हाला पोस्टाने पाठवले जाईल.ही संपूर्ण प्रक्रिया साधारणपणे काही दिवसांत पूर्ण होते, त्यामुळे धीर धरून सर्व पायऱ्या पूर्ण करा. ऑनलाइन विवाह प्रमाणपत्र घरी बसून ही तुम्ही काढू शकता !
मॅरेज सर्टिफिकेट ऑफलाईन कसे काढावे ?
- तुम्हाला आणि तुमच्या जोडीदाराला काही आवश्यक कागदपत्रांची तयारी करावी लागेल. यामध्ये तुमचे आधार कार्ड, वयाचे प्रमाणपत्र (जसे की जन्म प्रमाणपत्र), विवाहाचे फोटो, आणि दोन साक्षीदारांची ओळखपत्रे यांचा समावेश आहे.
- तुमच्या क्षेत्रातील जवळच्या नगरपालिका किंवा ग्रामपंचायत कार्यालयात जा. शहरांमध्ये महानगरपालिका आणि ग्रामीण भागात ग्रामपंचायत यांच्याकडे ही सुविधा असते.
- कार्यालयात जाऊन विवाह प्रमाणपत्रासाठी अर्ज फॉर्म मागवा. फॉर्म नीट वाचा आणि आवश्यक ती सर्व माहिती भरून घ्या.
- भरलेल्या फॉर्मसोबत आवश्यक कागदपत्रे संलग्न करा. साक्षीदारांच्या सह्यांची खात्री करून घ्या.
- अर्ज सबमिट करण्यासाठी आवश्यक ती फी भरा. सामान्यतः, फी रकमेचे चलन दिले जाते, ते जतन करून ठेवा.
- तुम्ही आणि तुमचा जोडीदार, तसेच साक्षीदार, सर्वांनी एकत्र कार्यालयात जावे लागेल. साक्षीदारांच्या उपस्थितीत अधिकाऱ्यांच्या समोर सही करावी लागते.
- सर्व कागदपत्रे आणि अर्ज तपासल्यानंतर, अधिकारी तुमचा अर्ज स्वीकारतील आणि विवाहाची नोंदणी करतील.
- सर्व प्रक्रिया पूर्ण झाल्यानंतर, तुम्हाला विवाह प्रमाणपत्र मिळेल. काही ठिकाणी ते तत्काळ दिले जाते, तर काही ठिकाणी काही दिवस लागतात. ही संपूर्ण प्रक्रिया साधारणपणे सोपी आहे आणि थोडासा वेळ घेतो. महत्वाचे म्हणजे, सर्व कागदपत्रे नीट तयार ठेवा आणि वेळेवर कार्यालयात हजर राहा. अशा प्रकारे तुम्ही विवाह प्रमाणपत्र सहजतेने ऑफलाइन काढू शकता.
मॅरेज सर्टिफिकेट साठी किती वेळ लागतो?
- ऑनलाइन अर्ज:अर्ज भरणे, कागदपत्रे अपलोड करणे, आणि फी भरणे यासाठी काही तास ते एक-दोन दिवस लागू शकतात.अर्जाची पडताळणी, कागदपत्रांची तपासणी, आणि अंतिम मंजुरीसाठी साधारणतः 7 ते 15 दिवस लागू शकतात. प्रमाणपत्र तयार झाल्यावर तुम्हाला ते ऑनलाइन डाऊनलोड करता येते किंवा ते पोस्टाने पाठवले जाते.
- ऑफलाइन अर्ज:अर्ज भरणे आणि कागदपत्रे संलग्न करणे यासाठी एक दिवस लागतो.अर्ज जमा केल्यानंतर, कागदपत्रांची पडताळणी आणि साक्षीदारांची उपस्थितीची पडताळणी करण्यासाठी 7 ते 15 दिवस लागू शकतात. सर्व प्रक्रिया पूर्ण झाल्यानंतर, प्रमाणपत्र तयार होऊन मिळवण्यासाठी 15 ते 30 दिवस लागू शकतात.
ऑनलाइन विवाह प्रमाणपत्र काढण्यासाठी तुम्हाला तुमच्या राज्याच्या किंवा शहराच्या स्थानिक नोंदणी विभागाच्या अधिकृत वेबसाईटला भेट द्यावी लागेल. येथे काही प्रमुख राज्यांच्या आणि शहरांच्या वेबसाईटची माहिती दिली आहे:
- महाराष्ट्र: मुंबई महानगरपालिका (BMC): मुंबई महानगरपालिका
- पुणे महानगरपालिका (PMC): पुणे महानगरपालिका
- दिल्ली: दिल्ली सरकार: दिल्ली सरकार विवाह नोंदणी
- कर्नाटक: कर्नाटक सरकार: कर्नाटक सरकार विवाह नोंदणी
- तामिळनाडू: तामिळनाडू सरकार: तामिळनाडू सरकार विवाह नोंदणी
- उत्तर प्रदेश: उत्तर प्रदेश सरकार: उत्तर प्रदेश सरकार विवाह नोंदणी
- आंध्र प्रदेश: आंध्र प्रदेश सरकार: मी सेवा आंध्र प्रदेश
- पश्चिम बंगाल: पश्चिम बंगाल सरकार: पश्चिम बंगाल विवाह नोंदणी
- तेलंगणा: तेलंगणा सरकार: तेलंगणा विवाह नोंदणी
या लेखमधून Mahitia1.in टीमच्या लेखनातून मॅरेज सर्टिफिकेट ऑनलाईन कसे काढावे !व आवश्यक लिंक विषयी माहिती देण्याचा पर्यन्त केला आहे तुम्हाला या व्यतिरिक्त अजून काही माहिती हवी असल्यास तुम्ही आम्हाला कमेन्ट करून कळवू शकता व अश्याच अभ्यासपूर्ण महितीसाठी तुम्ही आमच्या What’s App group – शासकीय नोकरी & योजना ग्रुप – ( लिंक वर क्लिक करून ) जॉइन करू शकता. ग्रुप च्या माध्यमातून आम्ही अश्याच नोकरी, शिक्षण, शासकीय योजना आणि सर्वांसाठी आरोग्य विषयावर लेख घेऊन येत असतो.
