कमवा आणि शिका योजना कोणी सुरू केली ?

कमवा आणि शिका शासकीय निर्णय-

पुढील काळात महाराष्ट्र शासनाने या योजनेची दखल घेत योजना ही संपूर्ण महाराष्ट्र राज्यभर लागू करण्यात आली . सन 2008 मध्ये तत्कालीन मुख्यमंत्री विलासराव देशमुख यांनी ही कर्मवीर भाऊराव पाटील कमवा व शिकवा योजना या नावाने सुरू केली. योजनेचा मुख्य उद्देश आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल आणि गरजू विद्यार्थ्यांना उच्च शिक्षण घेताना आर्थिक मदत करणे आणि त्यांना चांगल्या नोकरीच्या संधी मिळवण्यास मदत करणे हा आहे. सुरुवातीला, ही योजना फक्त काही निवडक जिल्ह्यांमध्ये राबवण्यात आली होती. हळूहळू, योजना राज्यातील सर्व जिल्ह्यांमध्ये विस्तारित करण्यात आली. या योजनेमुळे अनेक आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल आणि गरजू विद्यार्थ्यांना उच्च शिक्षण घेण्याची संधी मिळाली आहे. विद्यार्थ्यांच्या रोजगारक्षमतेमध्ये आणि उत्पन्नात वाढ झाली आहे. या योजनेमुळे सामाजिक समावेश आणि समानता वाढण्यास मदत झाली आहे. आज, कमवा आणि शिका योजना महाराष्ट्रातील सर्वात लोकप्रिय आणि यशस्वी योजनांपैकी एक आहे. दरवर्षी हजारो विद्यार्थी या योजनेचा लाभ घेत आहेत.

कमवा आणि शिका योजना म्हणजे काय?

कमवा आणि शिका योजना ही महाराष्ट्र राज्य सरकारची एक योजना आहे जी आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल आणि गरजू विद्यार्थ्यांना उच्च शिक्षण घेताना आर्थिक मदत करते. या योजनेचा उद्देश अशा विद्यार्थ्यांना शिक्षणासाठी आवश्यक आर्थिक मदत करून त्यांना शिक्षण पूर्ण करण्यास आणि चांगली नोकरी मिळवण्यास मदत करणे आहे. या योजनेअंतर्गत, विद्यार्थ्यांना दर महिन्याला ₹2,250 पर्यंत आर्थिक मदत दिली जाते.विद्यार्थ्यांना त्यांच्या अभ्यासासोबतच कौशल्य विकास प्रशिक्षण देखील दिले जाते. यामुळे त्यांना चांगल्या नोकरीच्या संधी मिळण्यास मदत होते. आणि विद्यार्थ्यांना रोजगार मार्गदर्शन आणि सल्ला देखील दिला जातो.

कमवा आणि शिका योजनेचे फायदे खाली दिलेल्या प्रमाणे आहेत.

• ही योजना आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल आणि गरजू विद्यार्थ्यांना उच्च शिक्षण घेण्यासाठी आर्थिक मदत करते.

•  विद्यार्थ्यांना दर महिन्याला ₹2,250 पर्यंत आर्थिक मदत दिली जाते. यामुळे विद्यार्थ्यांना शिक्षणाचा खर्च भागवणे आणि त्यांचे शिक्षण पूर्ण करणे सोपे होते.

•  या योजनेमुळे विद्यार्थ्यांना शिक्षण आणि कौशल्य विकास यांचा समतोल साधता येतो. यामुळे त्यांना चांगल्या नोकरीच्या संधी मिळण्यास मदत होते.

•   योजना विद्यार्थ्यांना त्यांच्या अभ्यासक्रम आणि कौशल्य विकास प्रशिक्षणासह रोजगार मार्गदर्शन आणि सल्ला देते. यामुळे विद्यार्थ्यांना त्यांच्या करिअरची निवड करण्यास आणि चांगल्या नोकरीसाठी तयार होण्यास मदत होते.

•  ही योजना मागासवर्गीय, अल्पसंख्याक आणि इतर वंचित समुदायातील विद्यार्थ्यांना शिक्षण आणि रोजगाराच्या संधींमध्ये समान प्रवेश मिळवण्यास मदत करते. यामुळे सामाजिक समावेश आणि समानता वाढण्यास मदत होते.

•  योजनेमुळे विद्यार्थ्यांना आर्थिकदृष्ट्या स्वतंत्र होण्यास आणि स्वतःचे जीवन जगण्यास मदत होते.यामुळे त्यांचा आत्मविश्वास आणि आत्मसन्मान वाढतो.

कमवा आणि शिका योजना ही एक उत्तम योजना आहे जी आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल आणि गरजू विद्यार्थ्यांना उच्च शिक्षण घेण्यास आणि चांगल्या नोकरी मिळवण्यास मदत करते. ही योजना विद्यार्थ्यांना शिक्षण, कौशल्ये आणि रोजगाराच्या संधींमध्ये समान प्रवेश प्रदान करते, ज्यामुळे सामाजिक समावेश आणि समानता वाढण्यास मदत होते. 

कमवा आणि शिका या योजने साठी काय  पात्रता असावी ? 

कमवा आणि शिका योजना मध्ये अर्ज करण्यासाठी, विद्यार्थ्यांनी खालील निकष पूर्ण करणे आवश्यक आहे

• महाराष्ट्राचा रहिवासी असणे आवश्यक आहे.
•  विद्यार्थ्यांकडे महाराष्ट्राचे रहिवासी दाखला असणे आवश्यक आहे.
•  विद्यापीठ मान्यताप्राप्त महाविद्यालयात पदवी किंवा पदव्युत्तर अभ्यासक्रमात शिकत असणे आवश्यक आहे.
•  विद्यार्थ्यांनी त्यांच्या महाविद्यालयातून सध्याचे अभ्यासक्रम आणि वर्ग दर्जा दर्शविणारा दाखला सादर करणे आवश्यक आहे.
•  विद्यार्थ्यांचे वार्षिक कुटुंब उत्पन्न ₹6 लाख पेक्षा कमी असणे आवश्यक आहे.
•  विद्यार्थ्यांनी त्यांच्या कुटुंबाचे उत्पन्न दाखविणारे उत्पन्न प्रमाणपत्र सादर करणे आवश्यक आहे.
•  विद्यार्थी कोणत्याही इतर शिष्यवृत्ती किंवा आर्थिक मदत घेत असू नये.
•  विद्यार्थी चांगल्या शैक्षणिक दर्जाचा असणे आवश्यक आहे.
•  विद्यार्थी कोणत्याही गुन्हेगारी कृत्यात सहभागी असू नये.

कमवा आणि शिका योजने साठी अर्ज कसा करावा ?

कमवा आणि शिकाचे  अर्ज फॉर्म महाविद्यालया मध्ये दिले जातात, विद्यार्थ्यांनी त्यांच्या महाविद्यालयातून कमवा आणि शिका योजनेसाठी अर्ज फॉर्म मिळवावा.आणि  आवश्यक कागदपत्रे जोडून जमा करावा . 

 कमवा आणि शिका साठी आवश्यक कागदपत्रे कोणती ?

• महाराष्ट्राचे रहिवासी दाखला
•  शैक्षणिक गुणवत्तापत्रक (SSC, HSC, पदवी आणि पदव्युत्तर)
•  वार्षिक उत्पन्न प्रमाणपत्र
• महाविद्यालय / विद्यापीठाचे ओळखपत्र (Identity card)
•  जात प्रमाणपत्र (जर आवश्यक असल्यास)
•  आधार कार्ड
• पासपोर्ट आकाराचे फोटो

 सर्व कागदपत्रांच्या छायाप्रती अर्जाबरोबर जोडा.

 पूर्ण भरलेला आणि स्वाक्षरी केलेला अर्ज आवश्यक कागदपत्रांसोबत महाविद्यालयाच्या विद्यार्थी कल्याण विभागात किंवा प्राचार्याच्या कार्यालयात निर्धारित तारखेपर्यंत जमा करा.   

शिका आणि कमवा योजनेत अर्जदाराची नोंदणी कशी करावी?

काही महाविद्यालये आणि राज्य सरकार ऑनलाइन नोंदणीची सुविधा देतात. जर तुमच्या महाविद्यालयात ऑनलाइन नोंदणीची सुविधा असेल तर, तुम्ही महाविद्यालयाच्या वेबसाइटवरून किंवा राज्य सरकारच्या अधिकृत पोर्टलवरून ऑनलाइन अर्ज करू शकता.

अधिक माहितीसाठी:

तुम्ही तुमच्या महाविद्यालयातील विद्यार्थी कल्याण विभागाशी संपर्क साधू शकता. किंवा तुम्ही महाराष्ट्र राज्य शिक्षण विभागाच्या वेबसाइटला भेट देऊ शकता: http://education.maharashtra.gov.in/  किंवा तुम्ही कमवा आणि शिका योजनेच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट देऊ शकता. 

कमवा आणि शिका योजनेअंतर्गत विद्यार्थी कोणते कामे करू शकतात ?

महाविद्यालयातील परिसरात:

•  स्वच्छता आणि देखभाल कार्ये
•  ग्रंथालयीन सेवा
•  प्रयोगशाळेतील सहाय्यक
•  प्रशासकीय काम
•  संगणक प्रयोगशाळेतील मदत
•  दुरुस्ती आणि देखभाल कार्ये

विद्यापीठाबाहेर:

• ट्यूशन देणे
• डेटा एंट्री
• ग्राहक सेवा
• मार्केटिंग आणि विक्री
• इव्हेंट मॅनेजमेंट
• अनुवाद
• लेखन आणि संपादन

कमवा आणि शिका योजना कामाचा दर आणि मानधन देण्याची पद्धत: