PMSMA कार्यक्रम काय आहे ?
प्रधानमंत्री सुरक्षा मातृत्व अभियान हे भारत सरकारच्या आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण मंत्रालयाने सुरू केले आहे. माननीय पंतप्रधानांनी 31 जुलै 2016 च्या ‘मन की बात’च्या भागात प्रधानमंत्री सुरक्षा मातृत्व अभियान सुरू करण्याचे उद्दिष्ट आणि उद्दिष्टे अधोरेखित केली. PMSMA नियुक्त सरकारी आरोग्य सुविधांमध्ये महिलांना त्यांच्या 2/3 त्रैमासिकात प्रसूतीपूर्व काळजी सेवांच्या किमान पॅकेजची हमी देते, प्रत्येक महिन्याच्या 9 तारखेला सर्व गरोदर महिलांना खात्रीशीर, सर्वसमावेशक आणि दर्जेदार प्रसूतीपूर्व काळजी मोफत पुरवणे हे या कार्यक्रमाचे उद्दिष्ट आहे.
हा कार्यक्रम खाजगी क्षेत्राशी संलग्न होण्यासाठी एक पद्धतशीर दृष्टिकोनाचा अवलंब करतो ज्यामध्ये खाजगी व्यावसायिकांना मोहिमेसाठी स्वयंसेवकांना प्रेरित करणे आणि जनजागृतीसाठी धोरणे विकसित करणे आणि खाजगी क्षेत्राला सरकारी आरोग्य सुविधांवरील अभियानात सहभागी होण्याचे आवाहन करणे समाविष्ट आहे.
माता आणि बाल आरोग्य हे राष्ट्राच्या प्रगतीचे आणि कल्याणाचे महत्त्वपूर्ण सूचक आहेत. हे ओळखून, भारत सरकारने गर्भवती महिलांसाठी सुरक्षित आणि निरोगी मातृत्व सुनिश्चित करण्याच्या प्राथमिक उद्दिष्टासह 2016 मध्ये प्रधानमंत्री सुरक्षा मातृत्व अभियान (PMSMA) सुरू केले. या नाविन्यपूर्ण उपक्रमाने केवळ माता काळजीमधील उणीव दूर केली नाही तर देशभरातील माता आणि बालमृत्यू दर कमी करण्यास मदत केली आहे.
! PMSMA स समजून घेऊयात
प्रधानमंत्री सुरक्षित मातृत्व अभियान म्हणून अनुवादित करण्यात आलेले प्रधानमंत्री सुरक्षा मातृत्व अभियान, प्रत्येक महिन्याच्या 9 तारखेला गर्भवती महिलांना अत्यावश्यक प्रसूतीपूर्व काळजी सेवा प्रदान करण्याचे उद्दिष्ट आहे. या सेवा सरकारी आरोग्य सुविधा, खाजगी दवाखाने आणि रुग्णालयांमध्ये दिल्या जातात, ज्यामुळे प्रत्येक गर्भवती महिलेला आवश्यक वैद्यकीय सेवा आणि सल्ल्यापर्यंत पोहोचता येईल.
! हे आहेत मुख्य उद्दिष्टे
1. लवकर तपासणी आणि व्यवस्थापन: PMSMA उच्च-जोखीम गर्भवतीचा लवकरात लवकर शोध घेणे त्याचे आणि व्यवस्थापन यावर लक्ष केंद्रित करते, ज्यामुळे बाळाच्या जन्मादरम्यान गुंतागुंत निर्माण होऊ होऊन, आई किंवा मुलासाठी धोका निर्माण करू शकतील अशा परिस्थिती ओळखण्यासाठी आणि व्यवस्थापित करण्यासाठी वेळेवर वैद्यकीय हस्तक्षेप प्रदान केला जातो.
2. आरोग्यविषयक पद्धतींचा प्रचार:*ही मोहीम गरोदर महिलांना योग्य पोषण, नियमित व्यायाम आणि पुरेशी विश्रांती यासह गर्भधारणेदरम्यान निरोगी जीवनशैली राखण्यासाठी शिक्षित करते. हे गर्भधारणेशी संबंधित विविध गुंतागुंत टाळण्यास मदत करते.
३. माता मृत्यू दर कमी करणे (MMR): PMSMA च्या प्राथमिक उद्दिष्टांपैकी एक म्हणजे टाळता येण्याजोग्या माता आरोग्य समस्यांचे निराकरण करून भारतातील माता मृत्यू दर कमी करण्यात योगदान देणे.
! मुख्य वैशिष्ट्ये:
1. वैद्यकीय तपासणी:*प्रत्येक महिन्याच्या 9 तारखेला, आपल्या जवळच्या शासकीय दवाखान्यामध्ये स्त्रीरोग आणि प्रसूती तज्ञ् द्वारे योग्य पोटाची तपासणी , महत्वाच्या सर्व चाचण्या , संबंधित उपचार व योग्य समुपदेशन पुरवल्या जाते.
2. उच्च-जोखीम गर्भवती मातेवर विशेष लक्ष:PMSMA उच्च-जोखीम गर्भवती ची ओळख पटवून त्या संबधित योग्य उपचार आणि वैद्यकीय लक्ष्य वर भर देते.
3. जागरूकता आणि शिक्षण: ही मोहीम महिलांना नियमित प्रसवपूर्व काळजीचे महत्त्व आणि माता आरोग्याकडे दुर्लक्ष करण्यामुळे निर्माण होणाऱ्या जोखमींबद्दल शिक्षित करण्यासाठी कार्यशाळा, परिसंवाद आणि जनजागृती मोहिमेचे आयोजन करते.
4. सार्वजनिक आणि खाजगी भागीदारी: PMSMA मध्ये सरकारी आणि खाजगी दोन्ही आरोग्य सेवा प्रदात्यांचा समावेश करून PMSMA सेवा विस्तारली जावी आणि सर्व गर्भवती महिलांसाठी दर्जेदार काळजी उपलब्ध आहे याची खात्री होते.
5. सदरील सर्व गर्भवती मातांना संबधित सर्व वैदकीय सल्ला , चाचण्या , आणि संबंधित उपचार अगदी मोफत दिला जातो
! सकारात्मक प्रभाव:
त्याच्या स्थापनेपासून, प्रधान मंत्री सुरक्षा मातृत्व अभियानाने माता आणि बाल आरोग्यावर महत्त्वपूर्ण प्रभाव दाखविला आहे:
1. माता मृत्यूदरात घट: वेळेवर वैद्यकीय हस्तक्षेप आणि उच्च-जोखीम गर्भधारणा व्यवस्थापनामुळे माता मृत्यू दर कमी होण्यास हातभार लागला आहे.
2. संस्थात्मक प्रसूतींमध्ये वाढ: सुरक्षित बाळंतपणासाठी आवश्यक असलेल्या संस्थात्मक प्रसूतींना प्रोत्साहन देण्यासाठी PMSMA ने भूमिका बजावली आहे.
3. सशक्त महिला: महिलांना मातृ आरोग्य आणि पोषण बद्दल ज्ञान देऊन, PMSMA त्यांना स्वतःसाठी आणि त्यांच्या बाळांसाठी माहितीपूर्ण निर्णय घेण्यास सक्षम करते.
4. वर्धित सहयोग: मोहिमेच्या सार्वजनिक-खाजगी भागीदारी मॉडेलने आरोग्यसेवेच्या विविध क्षेत्रांमधील सहकार्य मजबूत केले आहे, परिणामी एकूण आरोग्य सेवा प्रणालींमध्ये सुधारणा झाली आहे.
! आव्हाने आणि भविष्यातील दिशा:
PMSMA ने लक्षणीय यश मिळविले असले तरी, दुर्गम आणि उपेक्षित समुदायांपर्यंत पोहोचणे आणि शाश्वत जागरूकता आणि सहभाग सुनिश्चित करणे यासारखी आव्हाने कायम आहेत. पुढाकाराने विकसित होत असलेल्या आरोग्यसेवा गरजांशी सतत जुळवून घेतले पाहिजे, व्यापक पोहोच आणि परिणामकारकतेसाठी तंत्रज्ञानाचा लाभ घ्यावा.
अधिक माहिती साठी भारत सरकारची वेबसाईट ची लिंक खाली दिली आहे. भारत सरकार अभियान
सोबत विकास पीडिया ची सुद्धा लिंक आहे ज्या मुले तुम्ही PMSMA बद्दल अधिक माहिती मिळवू शकता. – PMSMA काय आहे
या लेखमधून Mahitia1.in टीमच्या लेखनातून PMSMA काय आहे ? आणि ह्या उपक्रमा अंतर्गत आपण कसा घेऊ शकाल सर्व दवाखाण्यात मोफत विलाज व आवश्यक लिंक विषयी माहिती देण्याचा पर्यन्त केला आहे तुम्हाला या व्यतिरिक्त अजून काही माहिती हवी असल्यास तुम्ही आम्हाला कमेन्ट करून कळवू शकता व अश्याच अभ्यासपूर्ण महितीसाठी तुम्ही आमच्या What’s App group – शासकीय नोकरी & योजना ग्रुप – ( लिंक वर क्लिक करून ) जॉइन करू शकता. ग्रुप च्या माध्यमातून आम्ही अश्याच नोकरी, शिक्षण, शासकीय योजना आणि सर्वांसाठी आरोग्य विषयावर लेख घेऊन येत असतो.